Νίκος Γραικούσης
11/11/2020
Πρόταση σχεδίου δομής του
Αναλυτικού προγράμματος σπουδών για τα σχολεία της χώρας1
Α’ ΠΡΟΟΙΜΙΟ
Το αναλυτικό πρόγραμμα για τα δημόσια σχολεία έχει δημιουργηθεί για την προετοιμασία των νέων ανθρώπων με στόχο την ενεργή και δημιουργική συμμετοχή τους στην κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική και οικονομική ζωή.
Η εκπαίδευση συντελείται στο πλαίσιο του ελληνικού πολιτισμού, όπως αυτός διαμορφώθηκε στο πέρασμα των χρόνων και ιδιαίτερα με την επαφή του με άλλους πολιτισμούς.
Οι νέοι ενισχύονται για να διαμορφώσουν αυτόνομα και με αυτοπεποίθηση την ταυτότητά τους, να ενισχύσουν το αυτεξούσιο της σκέψης και της συμπεριφοράς τους, μαθαίνοντας ταυτόχρονα να σέβονται τα διαφορετικά χαρακτηριστικά της ταυτότητας των άλλων κοινοτήτων.
Η διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής όλων των παιδιών στην εκπαίδευση αποτελεί βασική αρχή του αναλυτικού προγράμματος.
Αφετηρία αυτής της προσέγγισης αποτελούν ο σεβασμός του προσώπου κάθε παιδιού και η αφοσίωση στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τους παραπάνω στόχους έρχεται να πραγματοποιήσει το εγχείρημα της διαμόρφωσης ενός ελεύθερου-δημοκρατικού και ανθρώπινου σχολείου.
«Ελεύθερο-Δημοκρατικό σχολείο» σημαίνει ένα σχολείο στο οποίο φοιτούν μαζί όλα τα παιδιά – ανεξάρτητα από οποιαδήποτε ιδιαιτερότητα μπορεί να έχουν- για να προετοιμαστούν για το κοινό τους μέλλον. Σημαίνει επιπλέον ένα σχολείο, στο οποίο κανένα παιδί δεν αποκλείεται από την απόκτηση όλων των εφοδίων που χαρακτηρίζουν ένα μορφωμένο άνθρωπο. Σε αντίθεση με το παραδοσιακό σχολείο που προσανατολίζεται στην παροχή ισότητας ευκαιριών σε όλα τα παιδιά και αποποιείται την ευθύνη για την ανισότητα στα αποτελέσματα, το δημοκρατικό σχολείο οργανώνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχει σε όλα τα παιδιά τη δυνατότητα επίτευξης όλων των στόχων της εκπαίδευσης, χωρίς οποιεσδήποτε εκπτώσεις στην ποσότητα και στην ποιότητα των μορφωτικών αγαθών.
«Ανθρώπινο σχολείο» χαρακτηρίζεται το σχολείο στο οποίο κανένα παιδί δεν αποκλείεται, δεν περιθωριοποιείται, δεν στιγματίζεται, δεν περιφρονείται και δεν δυστυχεί εξαιτίας κάποιας ιδιαιτερότητας. Είναι ένα σχολείο απόλυτου σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, και επιπλέον ένα σχολείο στο οποίο οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν το δικαίωμα και τη δυνατότητα να μη βιώνουν την παιδική και τη νεανική ηλικία αποκλειστικά ως περιόδους ιδιαίτερα κοπιαστικής προετοιμασίας για τη ζωή του ενήλικου ανθρώπου (όπως συμβαίνει στο παραδοσιακό σχολείο) αλλά ως τις πιο δημιουργικές και ευτυχισμένες περιόδους της ανθρώπινης ζωής.
ΟΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ
Το αμιγώς πολιτικό σχέδιο για την Παιδεία, περιλαμβάνει τις αποφάσεις με τις οποίες επιλέγουμε τις παιδαγωγικές μας προθέσεις.
Δηλαδή ποιοι είναι οι σκοποί και οι επιδιώξεις του εκπαιδευτικού συστήματος.
Κάθε απόφαση η οποία θα παρθεί στα κατώτερα στάδια αποφάσεων, είναι απόρροια της ξεκάθαρης θέσης μας όσον αφορά τις παιδαγωγικές μας προθέσεις.
Η Πράσινη Αριστερά, σαν πολιτική κίνηση που θέλει να κάνει ένα άλμα προς τα εμπρός, διαμορφώνει το Πολιτικό Σχέδιο για μια εκπαιδευτική πολιτική, θέτοντας τις παρακάτω παιδαγωγικές προθέσεις ως προτεραιότητες:
1.- Η δημιουργία ανθρώπων με αυτεξούσιο χαρακτήρα και αυτορυθμιζόμενη συμπεριφορά.
2.- Η ανθρωπιστική και οικολογική διάσταση κάθε ανθρώπινης ενέργειας.
3.- Η δημιουργία κριτικής και αναλυτικής σκέψης.
4.- Η αμεσοδημοκρατική συνείδηση και οι σχέσεις Αλληλεγγύης
5.- Η προσαρμογή στις νέες τεχνολογίες μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο πολιτικό και πολιτιστικό περιβάλλον
6.- Η επέκταση των υπηρεσιών του εκπαιδευτικού συστήματος και στους ενήλικες.
Β’ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Μια προοδευτική προσέγγιση
Η έννοια του αναλυτικού προγράμματος συγχέεται συχνά με την έννοια της διδακτέας «ύλης» των μαθημάτων που πρέπει να διδαχτεί από τους/τις εκπαιδευτικούς και να αφομοιωθεί από τους μαθητές και τις μαθήτριες.
Τα αναλυτικά προγράμματα, έρχονται καταρχήν να απαντήσουν σε θεμελιώδη ερωτήματα, που είναι ερωτήματα πολιτικού χαρακτήρα, με την κυριολεκτική έννοια του όρου, όπως αυτά αναφέρονται στις ‘’παιδαγωγικές προθέσεις’’.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η μεταρρύθμιση των αναλυτικών προγραμμάτων έχει ιδιαίτερη σημασία για ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς αποτελεί αφετηρία και σημείο αναφοράς για κάθε αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα:
Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση είναι η μεταρρύθμιση των αναλυτικών προγραμμάτων.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της μελλοντικής κοινωνίας που θέλουμε να έχουμε;
Ποιος θέλουμε να είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης στους σχεδιασμούς μας για την επίτευξη του οράματός μας για την κοινωνία;
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που θέλουμε να έχει ο μορφωμένος άνθρωπος στον κόσμο που επιδιώκουμε να οικοδομήσουμε;
Η παραπέρα ανάπτυξη των αναλυτικών προγραμμάτων, που έρχεται να μετατρέψει τους σκοπούς σε διδακτική πράξη, απαιτεί ειδικές γνώσεις οι οποίες αντλούνται από την επιστημονική έρευνα και από τη σχολική εμπειρία.
Η Μεταρρύθμιση των αναλυτικών προγραμμάτων ως δημόσιο εγχείρημα
Η Μεταρρύθμισης των Αναλυτικών Προγραμμάτων είναι «δημόσιο εγχείρημα».
Με το σκεπτικό αυτό επεξεργαστήκαμε την πρότασή για τους σκοπούς και την αποστολή της εκπαίδευσης του 21ου αιώνα, και τις παιδαγωγικές και διδακτικές αρχές οργάνωσης και εφαρμογής του αναλυτικού προγράμματος.
Περιεχόμενο των αναλυτικών προγραμμάτων
Στα αναλυτικά προγράμματα ορίζονται:
1.- Η αποστολή και οι σκοποί της εκπαίδευσης
2.- Οι θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές
3.- Οι αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών
4.- Οι ειδικοί στόχοι,
5.- Το περιεχόμενο,
6.- Τα προγράμματα σπουδών για κάθε τάξη και γνωστικό αντικείμενο,
7.- Οι μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης,
8.- Οι δείκτες επιτυχίας και οι τρόποι αξιολόγησης,
9.- Το μαθησιακό περιβάλλον
10.- Οι σχέσεις σχολείου και οικογένειας,
11.- Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες που απαιτούνται για την επιτυχία της αποστολής που έχει το σχολείο.
Γ’ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Στους σκοπούς ενός αναλυτικού προγράμματος περιγράφονται τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μορφωμένου ανθρώπου, τα οποία πρέπει να διαμορφωθούν και να καλλιεργηθούν στο πλαίσιο της σχολικής εκπαίδευσης. Ειδικότερα, οι σκοποί αναφέρονται στις προσδοκίες τις κοινωνίας αναφορικά με την ανάπτυξη των μαθητών και των μαθητριών, δηλαδή:
1.- στις γνώσεις που θα αποκτήσουν,
2.- στις ικανότητες και στις δεξιότητες που θα αναπτύξουν,
3.- στις αξίες που θα καλλιεργήσουν,
4.- στις στάσεις που θα υιοθετήσουν
5.- στις συμπεριφορές που θα επιδείξουν.
Κυρίαρχη είναι η βασική επιδίωξη του αναλυτικού προγράμματος σπουδών, να εφαρμόσει το πνεύμα της πρώτης παιδαγωγικής πρόθεσης για τη δημιουργία αυτεξούσιων ανθρώπων.
Κάθε απόφαση που θα επιβάλλεται στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, οφείλει να την διαπερνά το πνεύμα της κυρίαρχης πρόθεσής μας για την Παιδεία.
Αποστολή της εκπαίδευσης στον 21ο αιώνα για μια νέα κοινωνία.
Αποστολή της σύγχρονης εκπαίδευσης, την οποίον υπηρετεί το αναλυτικό πρόγραμμα, είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση ανθρώπων, που έχουν τα εξής γνωρίσματα:
1) Να κατέχουν ένα συνεκτικό και επαρκές σώμα γνώσεων από όλες τις επιστήμες για να είναι σε θέση:
α) Να κατανοούν και να ερμηνεύουν τα φαινόμενα του κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντός τους, να τα μεταβάλλουν προς όφελος της κοινωνίας και να τοποθετούν τον εαυτό τους με αυτογνωσία εντός του περιβάλλοντος αυτού.
β) Να επικοινωνούν ισότιμα και δημιουργικά με τους συνανθρώπους τους και να διαμορφώνουν τη ζωή τους με τη βοήθεια των επιστημονικών και πολιτιστικών επιτευγμάτων της ανθρωπότητας
γ) Να συνεχίζουν τις σπουδές τους και να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ανθρώπινης γνώσης
δ) Να ασκούν με γνώση οποιοδήποτε επάγγελμα επιλέξουν, να μπορούν να συμβαδίζουν με την εξέλιξή του και, εφόσον το επιθυμούν, να συμβάλλουν σ’ αυτήν.
2) Είναι πολίτες, που:
α) Χαρακτηρίζονται από δημοκρατικότητα, αγωνιστικότητα, παρρησία και κοινωνική υπευθυνότητα, και εμφορούνται από τις αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης
β) Διαμορφώνουν και βιώνουν συνθήκες ισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα και διαχειρίζονται με γνώση και ευαισθησία τα φαινόμενα ετερότητας των σημερινών πολυπολιτισμικών κοινωνιών
γ) Σέβονται και προστατεύουν το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και προωθούν την αειφόρο ανάπτυξη
δ) Θεμελιώνουν την προσωπική ψυχική και σωματική ευεξία στην αυτογνωσία, στη φυσική άσκηση, στην έλλογη διατροφή και διαβίωση, στη συνειδητή διαμόρφωση του ελεύθερου χρόνου ως περίοδο δημιουργικής δραστηριότητας και ευχάριστης κοινωνικής συναναστροφής, στην ικανότητα διεκδίκησης κατάλληλων συνθηκών υγείας και αντιμετώπισης των πολυποίκιλων μηχανισμών επηρεασμού και χειραγώγησης.
3) Διαθέτουν στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο τις κομβικές ιδιότητες, ικανότητες και δεξιότητες που απαιτούνται στη σύγχρονη κοινωνία δηλαδή:
α) Δημιουργικότητα
β) Κριτική-Αναλυτική σκέψη και αναστοχαστική διαχείριση της γνώσης
γ) Θεωρητική σκέψη και ικανότητα μετατροπής της θεωρίας σε πράξη
δ) Ικανότητες και δεξιότητες ανάλυσης και σχεδιασμού
ε) Προθυμία και ικανότητα για συλλογική εργασία και ανταλλαγή πληροφοριών
στ) Ικανότητα λύσης προβλημάτων και, παράλληλα, ετοιμότητα αναζήτησης εναλλακτικών λύσεων και ικανότητα ανάπτυξης εναλλακτικών θεωριών
ζ) Άριστη, δόκιμη και συνετή χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας
η) Ενσυναίσθηση και δεξιότητες διαπροσωπικής επικοινωνίας. Ενός δημιουργικού, κοινωνικού και ικανού για συνεργασία ανθρώπου που συμμετέχει ενεργητικά στην παραγωγή πολιτισμού και κοινωνικού πλούτου.
Οι σκοποί στο επίπεδο της εκπαιδευτικής Διαδικασίας
Οι σκοποί δεν είναι αυτοτελείς μονάδες, αποτελούν τις διαφορετικές διαστάσεις του ενιαίου εκπαιδευτικού έργου.
Στο επίπεδο της εκπαίδευσης οι σκοποί εκφράζονται ως διαφορετικές διαστάσεις ενός ενιαίου εκπαιδευτικού έργου. Ποτέ όμως η επιδίωξη επίτευξης ενός σκοπού δεν επιτρέπεται να υπονομεύει την επίτευξη ενός από τους άλλους σκοπούς ή να έρχεται σε αντίθεση με αυτόν.
Σύγκριση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η σύγκριση με τους στόχους της Ευρωπαϊκή Ένωσης, όπως αυτοί διατυπώνονται στη σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Ιουλίου 2008 («Βελτίωση των ικανοτήτων για τον 21ο αιώνα: ατζέντα για την ευρωπαϊκή συνεργασία στο σχολικό τομέα»), αναδεικνύει σημαντικές ομοιότητες και διαφορές.
Οι ομοιότητες αφορούν τον προσανατολισμό της εκπαίδευσης στην καλλιέργεια:
α) της ικανότητας χρήσης των γνώσεων που αποκτούνται στο σχολείο για την κατανόηση και την ερμηνεία φαινομένων της καθημερινής ζωής
β) της πολιτότητας, που αναφέρεται στη διαχείριση προβλημάτων ετερότητας, περιβάλλοντος και προσωπικής ευεξίας
γ) των ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται στον 21ο αιώνα.
Οι διαφορές αφορούν τη διαφορετική προσέγγιση σε ότι αφορά τα εξής:
α) Το εύρος του σώματος γνώσεων που πρέπει να αποκτήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες από το σύνολο των επιστημών -στη δική μας περίπτωση είναι μεγαλύτερο το εύρος των γνώσεων, περισσότεροι οι τομείς χρήσης τους και, κυρίως, μεγαλύτερη η έμφαση που δίνεται στην ανθρωπιστική διάστασή τους.
β) Το περιεχόμενο της πολιτότητας -στη δική μας περίπτωση υπάρχει προσανατολισμός στον πολίτη που χαρακτηρίζεται από την αρχαιοελληνική έννοια της παρρησίας και τα σύγχρονα ιδανικά της κοινωνικής αλληλεγγύης, ενώ ταυτόχρονα δίνεται έμφαση στην καλλιέργεια ιδιοτήτων, όπως είναι π.χ. η αγωνιστικότητα κλπ.
Δ’ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Το δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο έχει αφετηρία την αναγνώριση και το σεβασμό της μοναδικότητας και της προσωπικότητας του κάθε μαθητή και της κάθε μαθήτριας. Από την αρχή αυτή προκύπτει η υποχρέωση να οργανώνεται η εκπαίδευση με αφετηρία τον κάθε μαθητή και την κάθε μαθήτρια χωριστά («μαθητοκεντρική διδασκαλία»), σε αντίθεση με τα «αυτονόητα» του παραδοσιακού σχολείου, που είναι προσανατολισμένο σε μια κατηγορία παιδιών με – υποτιθέμενα- κοινά χαρακτηριστικά ως προς τις γνωστικές ικανότητες και το πολιτισμικό υπόβαθρο.
Η κεντρική αρχή του δημοκρατικού και ανθρώπινου σχολείου σημαίνει σε παιδαγωγικό επίπεδο τα εξής:
Κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια έχει δικαίωμα:
Στο παραδοσιακό σχολείο τα παιδιά και οι νέοι αντιμετωπίζονται αποκλειστικά ως εν δυνάμει ενήλικες που είναι υποχρεωμένοι να διαμορφώνουν τη ζωή τους στο παρόν μόνο ως φάση προετοιμασίας για τη ζωή στο μέλλον .
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο ταυτίζεται με τη διαμόρφωση:
α) ενός σχολικού περιβάλλοντος χωρίς άγχος στα παιδιά, στους/στις εκπαιδευτικούς και στους γονείς, και
β) μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας που ενισχύεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας και της νεότητας, όπως είναι π.χ. η περιέργεια για το καινούριο και η αμφισβήτηση του δεδομένου.
Αυτές οι θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές αποτελούν γνώμονα στην κατάρτιση του αναλυτικού προγράμματος και διαπερνούν όλους τους τομείς του.
Ε’ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
1.- Ενιαίο και συνεκτικό αναλυτικό πρόγραμμα από την προδημοτική εκπαίδευση έως (και) το Λύκειο
2.- Συνοπτικό πρόγραμμα σπουδών το οποίο να υποστηρίζει την «τάξη – εργαστήριο ζωής» και επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να αναλάβει τις πρωτοβουλίες και τις παιδαγωγικές παρεμβάσεις που χρειάζονται για ποιοτική και αποτελεσματική διδασκαλία. Επομένως, βασική αρχή ανάπτυξης των αναλυτικών προγραμμάτων είναι η Συνοπτικότητά τους.
Το αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει επίσης να χαρακτηρίζεται από Ισορροπία στα είδη μάθησης που καλλιεργεί. Πρέπει, ακόμη να χαρακτηρίζεται από Συνοχή, καθώς και από Συνέπεια.
Τέλος ένα ποιοτικό αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να είναι Αποτελεσματικό, με την έννοια ότι αυτό που περιέχει ως προσδοκώμενα αποτελέσματα (σκοποί, στόχοι και διαδικασίες) μπορούν να μετρηθούν/ τεκμηριωθούν.
3.- Παιδαγωγική διαφοροποίηση
Διδασκαλία προσανατολισμένη στο επίπεδο ετοιμότητας κάθε παιδιού η προώθηση της αυτενέργειας και της πρωτοβουλίας των μαθητών, η διευκόλυνση της αυτοκατανόησης και της αυτογνωσίας και η ενίσχυση της ικανότητας συνεργασίας και κοινωνικής μάθησης.
Σε μια διαφοροποιημένη τάξη μαθαίνουν τόσο οι μαθητές όσο και οι εκπαιδευτικοί και η όλη διαδικασία γίνεται μια διαδικασία Έρευνας Δράσης, που εμπλέκει την τάξη, το σχολείο και το οικογενειακό- κοινωνικό περιβάλλον του μαθητή.
Ο εκπαιδευτικός αποκτά έτσι την επίγνωση ότι αυτό που φέρουν μαζί τους οι μαθητές στο σχολείο και στη συνέχεια στην τάξη επηρεάζει το πώς μαθαίνουν και τι επιθυμούν να μάθουν.
Χρειάζεται μια κριτική θεώρηση του φαινομένου της σχολικής αποτυχίας, που θα αντιμετωπίζει το φαινόμενο μάθηση σε συνάρτηση με το τι γίνεται στην τάξη, στο σπίτι και στην κοινωνία και σε σχέση με όλες τις καταστάσεις και διαδικασίες που επηρεάζουν την ποιοτική επικοινωνία μαθητή, εκπαιδευτικού και γνώσης.
Οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις της διαφοροποίησης στηρίζονται σε:
4) Συνεργατικές και βιωματικές μορφές μάθησης.
Οι αρχές του ενιαίου και συνεκτικού αναλυτικού προγράμματος και της διαφοροποίησης της διδασκαλίας συνεπάγονται τη χρήση συνεργατικών και βιωματικών μορφών μάθησης, καθώς μόνο στο πλαίσιο τους είναι δυνατή η εξατομικευμένη διδασκαλία, που δεν απομονώνει τα παιδιά που την έχουν ανάγκη και παράλληλα δεν στερεί δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης από τα υπόλοιπα παιδιά.
5) Διδασκαλία αποκλειστικά στο σχολείο
Κατ’ οίκον εργασία δεν σημαίνει κατ’ οίκον διδασκαλία αποτελεί τον σημαντικότερο μηχανισμό αποτυχίας των παιδιών, που δεν έχουν τη δυνατότητα να βοηθηθούν από μέλη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.
6) Μάθηση με το νου, το χέρι και όλες τις αισθήσεις.
Η μετακίνηση από το παραδοσιακό σχολείο που επικεντρωνόταν στην αποθήκευση πληροφοριών στη μνήμη των παιδιών προς ένα σχολείο που καλλιεργεί ένα φάσμα στάσεων, συμπεριφορών, ικανοτήτων και δεξιοτήτων οδηγεί στην ανάγκη να αναπροσαρμοστούν οι απόψεις για τον τρόπο που μαθαίνουν οι μαθητές και οι μαθήτριες στο σχολείο και να δοθεί προσοχή στη σημασία που έχουν η χειρωνακτική εργασία και η χρήση όλων των αισθήσεων.
1 Η Πράσινη Αριστερά, υιοθετεί ως σχέδιο αναλυτικού προγράμματος, την πρόταση της επιτροπής που κατατέθηκε στο Συμβούλιο Δημοτικής και Μέσης εκπαίδευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας το έτος 2008, με Πρόεδρο τον καθηγητή παιδαγωγικής του ΑΠΘ κ. Τσιάκαλο Γιώργο.
Παρακαλούμε για τα σχόλιά σας:
– στο πλαίσιο “Leave A Comment”
– στο email PrasiniAristera2018@gmail.com με θέμα τον τίτλο της Εισήγησης
Κάνε τραπεζική κατάθεση στο λογαριασμό με τα παρακάτω στοιχεία και ολοκληρώστε την δωρεά σας